Ukrayna, Şubat 2022’de Rus işgalinin patlak vermesinden bu yana limanlarında mahsur kalan kargo gemilerini kurtarmak için Karadeniz’de bir insani koridor açacağını duyurdu. Perşembe günü açıklanan plan, geçen yıl imzalanan Tahıl Koridoru Anlaşması’na da dahil edilmediği için yerlerinden çıkamayan ve Chornomorsk, Odesa ve Pivdennyi limanlarında bulunan 60 kadar geminin tahliyesini amaçlıyor. Kiev yönetiminin kararı, Rusya’nın geçen ay tahıl anlaşmasından çekilmesinden sonra tekrar başlattığı deniz ablukasının da test edilmesi anlamına geliyor. Planın taşıdığı riskten ötürü yalnızca sahiplerinin hazır olduğunu resmi olarak bildiren gemilerin hareketine izin verileceği duyuruldu. Tahıl anlaşmasının bitiminden sonra Rusya, Ukrayna limanlarına yaklaşan tüm gemileri potansiyel askeri tehdit olarak göreceğini bildirmişti.
Kiev yönetiminin olası bir insani koridoru girişimine, Kremlin’in nasıl bir karşılık vereceği belirsiz. Ukrayna’ya fiili bir deniz ablukası uygulayan, özellikle geçen ay tahıl anlaşmasından çekilmesinin ardından 3. ülkelere de uyarılar yapan Rusya’nın, insani koridoru tanımayacağının kuvvetle muhtemel olduğu belirtiliyor. Bu durum, gemilerin zarar görebileceğini ön gören sigorta şirketlerinde derin kaygıya sebep oluyor. Yerel Ukrayna kaynakları ise, birçok gemi sahibinin ve gemicinin bu şartlarda hareket etmeyi kabul etmesinin çok olası olmadığını belirtiyorlar.
Ukrayna’nın Kyiv Independent gazetesi ise, Ukrayna donanmasının Rusya’dan gelen askeri tehditlerin yanı sıra, tüm nakliye rotaları boyunca devam eden deniz mayınları konusunda da uyarıda bulunduğunu bildirdi. Gazetenin konuyla ilgili haberinde, “Sadece sahipleri ya da kaptanları bu koşullar altında seyretmeye hazır olduklarını resmi olarak teyit eden gemilerin geçişine izin verilecek” denildi. Ukrayna donanmasından yapılan açıklamada, açılması planlanan koridor için belirlenen rotaların, Kiev yönetimi tarafından doğrudan Uluslararası Denizcilik Örgütü’ne (IMO) önerildiği kaydedildi.
Reuters’ı konuşan Ukrayna donanması sözcüsü Oleh Chalyk, insani koridorun tamamen insani bir görev olduğunu, koridorun şeffaf olacağını ve askeri bir amaçları olmadığını göstermek için gemilere kameralar yerleştirileceğini açıkladı. Bahsi geçen 60 geminin mürettebatının çoğu savaşın başlamasının ardından tahliye edilirken, gemilerde yalnızca gemilerin bakımının yapılması için bırakılan personel bulunuyor.
