Alican Uludağ
Anayasa Mahkemesi (AYM), haber portalı T24 yazarı, gazeteci Tolga Şardan’ın tutuklandığı Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) 217A maddesinde düzenlenen “halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma” suçunun iptali talebini sürpriz bir şekilde gündemine aldı. Şardan’ın tutuklanmasının ardından gündemine açıklayan AYM, söz konusu maddeyi 8 Kasım’da görüşecek.
“Halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma” suçu, Türkiye’de “sansür yasası” olarak adlandırılan ve Ekim 2022’de TBMM’den geçerek yasalaşan dezenformasyon düzenlemesiyle Türk Ceza Kanunu’na eklenmişti.
Söz konusu maddede, “Sırf halk arasında endişe, korku veya panik yaratmak saikiyle, ülkenin iç ve dış güvenliği, kamu düzeni ve genel sağlığı ile ilgili gerçeğe aykırı bir bilgiyi, kamu barışını bozmaya elverişli şekilde alenen yayan kimse, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılır. Fail, suçu gerçek kimliğini gizleyerek veya bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlemesi hâlinde, birinci fıkraya göre verilen ceza yarı oranında artırılır” ifadeleri yer alıyor.
Bu maddeye ilişkin son tutuklama gazeteci Tolga Şardan’a ilişkin verildi. 31 Ekim’de T24’te “MİT’in Cumhurbaşkanlığına sunduğu yargı raporunda ne var?” başlıklı yazı kaleme alan Şardan, yazısında MİT’in özellikle İstanbul ve Ankara Adliyelerinde bazı hakim ve savcıların yaptığı kanuna aykırı işlemlerini raporlaştırarak Cumhurbaşkanlığı’na sunduğunu yazmıştı.
Cumhurbaşkanlığına bağlı İletişim Bakanlığı ise haber yayınladıktan iki sonra Şardan’ın gözaltına alınmasının ardından bahsedildiği gibi bir raporun bulunmadığını belirterek haberi yalanladı.
Savcılık kararıyla gözaltına alındı
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’nın talimatı üzerine Şardan, bu yazı gerekçe gösterilerek dün gözaltına alındı. Aynı zamanda Şardan’ın evinde de arama yapıldı ve dijital materyallerine el konuldu. Ankara Adliyesi’nden SEGBİS yoluyla Çağlayan Adliyesi’ne kurulan bağlantıyla ifadesi alınan Şardan, Sulh Ceza Hâkimliği tarafından “halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma” iddiasıyla tutuklandı.
Tutuklama, başta basın meslek örgütleri, gazeteciler ve muhalefet temsilcilerinin tepkisini çekerken sürpriz adım AYM’den geldi. Anayasa Mahkemesi, bugün (2 Kasım) yaptığı duyuruda 8 Kasım’daki görüşeceği gündem maddelerini açıkladı. Gündem maddeleri arasında TCK’nın 217A maddesinin iptali talebi de yer aldı. Gündem duyurusunda konu şöyle özetlendi:
“13/10/2022 tarihli ve 7418 sayılı Basın Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 29. maddesiyle 26/9/2004 tarihli 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’na eklenen 217/A maddesinin iptaline ve yürürlüğünün durdurulmasına karar verilmesi talebi.”
İptal çıkarsa Şardan’ın dosyası da etkilenecek
Yüksek Mahkeme, 8 Kasım’da bu iptal talebini esastan görüşecek. Eğer iptal kararı çıkarsa, bu durumdan Tolga Şardan da yararlanacak. Ancak bunun için iptal kararının Resmi Gazete’de yayımlanması gerekiyor. Bu durumda Şardan’ın tutuklanmasının dayanak maddesi ortadan kalkacağı için tahliye gündeme gelecek.
“Halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma” suçundan ilk gözaltına alınan gazeteci ise Bitlis’te yaptığı bir haber nedeniyle Sinan Aygül olmuştu. Bu suçtan Tatvan’da yargılanan Aygül, 10 ay hapis cezasına çarptırılmıştı. Dün Halk TV Haber Müdürü Dinçer Gökçe de bir haberi gerekçe gösterilerek aynı maddeden gözaltına alınmış ve adli kontrol kararıyla serbest bırakılmıştı.