Birçoğumuz, 1.000 dereceye kadar ısıtılmış bir metal topun bir şeyin üzerine bırakılması durumunda o şeyin yanacağını düşünürüz, değil mi?
Ancak ananas kabuğunun üzerinde böyle bir şey denediğinizde, oldukça ilginç bir durumla karşılaşırsınız…
Ananas kabuğu gerçekten süper bir malzeme diyebilir miyiz? Bizce evet. Videoya göz atmakta fayda var:
An experiment in which a 1000℃ iron ball was placed on the skin of a discarded pineapple.
— The Red (@WomaninRedx) May 16, 2024
Videoda, metal topun turuncu parıltısını kaybedene kadar ananas kabuğunun neredeyse hiç zarar görmediğini fark ediyorsunuz. Peki, bu nasıl mümkün olabiliyor? Ananas gerçekten zırh yapımında kullanılabilecek bir süper malzeme mi?
Bu durum aslında ısı transferinin ilginç bir özelliği olan Leidenfrost etkisiyle açıklanıyor.
Etki sadece ananaslarda değil, karpuz gibi diğer bazı meyvelerde de görülebilir. Aalto Üniversitesi Kimya Teknolojisi Bölümü’nden Seppo Louhenkilpi’ye göre ısı transferi, Leidenfrost sıcaklığı olarak bilinen bir faktörle etkilenir.
Bu sıcaklığın üzerinde bir yüzey o kadar sıcaktır ki sıvıyla temas ettiğinde buhar tabakası oluşur ve yüzey ile sıvı doğrudan temas etmez.
Bu etkiyi daha önce görmüş olabileceğiniz bir yer, sıcak bir yüzeye sıvı damlattığınızda oluşan küçük topçuklardır. Benzer şekilde gerçekten sıcak bir topu suya koyduğunuzda, topun kendisi suya temas etmez ve küçük bir buhar baloncuğu oluşur.
Isı transferi için şu anlama gelir diyebiliriz: Leidenfrost sıcaklığının üzerindeki yüzeylerde ısı transfer hızı, fazla değişmez. Leidenfrost sıcaklığının altındaki yüzeylerde ise nispeten daha serin olan sıcak yüzey, sıvıyla doğrudan temas edebilir ve ısı transfer hızını önemli ölçüde artırabilir.